Andraszy, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons Link
Dziewięć najlepszych muzeów
Od Paryża do Nowego Jorku, od Waszyngtonu do Bogoty i od Drezna do Londynu, szczegółowy wybór muzeów wystawiających legendarne klejnoty.
GALERIA WILLIAMA I JUDITH BOLLINGER W MUZEUM VICTORIA AND ALBERT, LONDYN, ANGLIA
Zajmująca jedno piętro i antresolę, Galeria Williama i Judith Bollinger mieści kolekcję biżuterii Muzeum Wiktorii i Alberta. Prezentacja jest wzorem nowoczesnej inscenizacji: klejnoty są przypięte jak owady do czarnej tkaniny, a światło kołysze się i odbija od szklanych gablot. Same klejnoty są używane do komponowania pięknych obrazów, takich jak duża spirala pierścieni. Nieco efektowna prezentacja może czasami rozpraszać, ale nie może to umniejszyć piękna kolekcji, złożonej głównie z zachodnich klejnotów od czasów starożytnych do współczesności, takich jak pierścień Papillon, który Glenn Spiro stworzył dla Beyonce w 2014 roku.
By Junho Jung from Seoul, South Korea – Flickr, CC BY-SA 3.0, Link
Są tam godne uwagi elementy z epoki rzymskiej i średniowiecza, w tym naszyjnik złożony z grawerowanych złotych kulek, niebieskiego szkła i bursztynu pochodzący z V wieku p.n.e., ale to sama liczba i wykwintna jakość klejnotów z XVII i XVIII wieku są naprawdę zapierające dech w piersiach: wspaniałość emaliowanego złota, na przykład, dodatkowo wzmocniona kamieniami szlachetnymi lub perłami, ożywia elementy o olśniewającej urodzie i finezji, takie jak ozdoba sukni w kształcie rozety, francuska bransoletka przypominająca kwiatową kratownicę i pajęczy naszyjnik z Sycylii.
Nieograniczony gust Oświecenia w zakresie dodatków dekoracyjnych odzwierciedla się w biżuterii, klamrach do butów, broszkach, ozdobach gorsetów i zwłaszcza ikoniczne ozdoby diamentowe wykonane dla Katarzyny Wielkiej w 1764 roku przez Leopolda Pfisterera. Kolekcja biżuterii z XIX wieku w Galerii V&A odzwierciedla Europę tamtych czasów: ekstrawagancką, skomplikowaną, ale nie zawsze w dobrym guście, czego przykładem jest ciężki naszyjnik z turkusów i diamentów z 1850 roku i inny naszyjnik, ciężki francuski okaz, wykonany ze złotej siateczki, chryzoprazu, diamentów i rubinów.
Dwudziesty wiek jest również dobrze reprezentowany przez kilka bardzo pięknych dzieł Lalique’a i liczne cuda Art Deco: diamentową broszkę Cartiera, przypinkę Lacloche’a w kształcie cyprysu i śliczny złoty, platynowy i diamentowy pierścień wykonany przez George’a Weila w 1964 roku. Jeśli bardziej współczesne dzieła nie okażą się kuszące, kolekcja rysunków klejnotów nie ma sobie równych na świecie.
SMITHSONIAN NATIONAL MUSEUM OF NATURAL HISTORY, WASZYNGTON, D.C., USA
Anglik James Smithson był tak zafascynowany Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu, że w 1826 roku zapisał swój majątek Stanom Zjednoczonym, aby młody kraj mógł założyć podobną instytucję. Obecnie Smithsonian obejmuje dwadzieścia muzeów, w tym Narodowe Muzeum Historii Naturalnej (NMNH) w Waszyngtonie. Jego światowej klasy dział nauk mineralogicznych zawiera 350.000 okazów i 10.000 kamieni szlachetnych, w tym kultowy diament Hope, który sam w sobie uzasadnia wizytę, przyciągając ponad sześć milionów gości każdego roku.
By David Bjorgen – Own work, CC BY-SA 3.0, Link
Miłośnicy biżuterii będą zachwyceni na każdym kroku, a amerykańska tradycja darowizn i mecenatu zapewni ciągłe wzbogacanie kolekcji o okazy z całego świata. Pomimo nieco przestarzałej prezentacji, kolekcja oferuje imponujące szafiry gwiaździste, w ty m 182-karatowy Star of Bombay, podarowany aktorce Mary Pickford przez Douglasa Fairbanksa. Jest kilka dzieł Harry’ego Winstona, w szczególności zdumiewający pierścień Chalk Emerald, 37,8-karatowy kolumbijski kamień szlachetny podtrzymywany i otoczony diamentami. Biżuteria Tiffany obejmuje czarny opalowy naszyjnik w stylu secesyjnym zaprojektowany przez Louisa Comforta Tiffany’ego i dwie wspaniałe bransoletki w stylu art déco.
Wyjątkowa kolekcja biżuterii Cartier obejmuje wzniośle prosty pierścionek z diamentem o szlifie markiza, słynny naszyjnik Marjorie Merriweather Post złożony z dwudziestu czterech barokowych szmaragdów wielkości agrestu oraz imponujący zestaw żółtych diamentów z końca lat 80., który jest idealnym odzwierciedleniem okresu.
Istnieje kilka ważnych francuskich eksponatów historycznych, z których każdy odbył swoją skomplikowaną podróż do muzeum Smithsonian, w tym diamentowe klipsy do uszu w kształcie gruszki Marii Antoniny i wspaniały diadem cesarzowej Marii Luizy. Po tym, jak diadem został nabyty w 1953 roku przez Van Cleef & Arpels, jego kamienie szlachetne były sprzedawane pojedynczo – „Szmaragd dla ciebie z historycznej tiary napoleońskiej” – głosiła reklama i zastępowane turkusami. Pozostałe elementy zestawu, naszyjnik i klipsy do uszu, są eksponowane w Luwrze, z oryginalnymi kamieniami szlachetnymi. Na koniec jest diamentowy naszyjnik cesarzowej, 263 karaty czystej doskonałości, która na szczęście pozostała nienaruszona.
THE GREEN VAULT [ZIELONE SKLEPIENIE] , DREZNO, NIEMCY
To muzeum, znane ze swojej architektury i układu galerii, zostało założone w 1720 roku przez Augusta Mocnego jako rodzaj bujnego i barokowego saskiego gabinetu osobliwości. Budynek szczyci się sklepionymi sufitami, dekoracjami stiukowymi, kolumnami, niezliczonymi lustrami i oczywiście zieloną farbą malachitową, która dała nazwę instytucji. Znajduje się w nim najważniejsza w Europie kolekcja skarbów, w tym wyroby ze srebra, klejnoty, figurki z kości słoniowej, szkatułki, kamienie szlachetne, szkatułki z bursztynem i karafki z kryształu górskiego. Zbiory muzeum obejmują niezliczoną ilość artefaktów pochodzących z okresu renesansu i baroku, ze szczególnym uwzględnieniem dzieł rzeźbiarza Balthasara Permosera i niezwykłego jubilera Johanna Melchiora Dinglingera, twórcy złotego serwisu do kawy i tronu Wielkiego Mogoła Aurangzeba, rodzaju modelowej scenografii teatralnej wykonanej ze złota, diamentów, rubinów i szmaragdów, z bogactwem detali i niezwykłą precyzją. To dzieło jest emblematyczne dla całej kolekcji: Mówiąc wprost, jeśli nie służy żadnemu celowi lub jest bezużyteczne, jeśli jest barokowe lub rokokowe, przesadzone i przesadnie drogie, jeśli celebruje wyjątkowe mistrzostwo techniczne i jeśli wreszcie emanuje odurzającym zapachem niemieckiej duszy, to naprawdę należy do wystaw i galerii tego muzeum w Dreźnie.
Autorstwa Chris 73 / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0, Link
Miłośnicy biżuterii będą zachwyceni na każdym kroku, a amerykańska tradycja darowizn i mecenatu zapewni ciągłe wzbogacanie kolekcji o okazy z całego świata. Pomimo nieco przestarzałej prezentacji, kolekcja oferuje imponujące szafiry gwiaździste, w ty m 182-karatowy Star of Bombay, podarowany aktorce Mary Pickford przez Douglasa Fairbanksa. Jest kilka dzieł Harry’ego Winstona, w szczególności zdumiewający pierścień Chalk Emerald, 37,8-karatowy kolumbijski kamień szlachetny podtrzymywany i otoczony diamentami. Biżuteria Tiffany obejmuje czarny opalowy naszyjnik w stylu secesyjnym zaprojektowany przez Louisa Comforta Tiffany’ego i dwie wspaniałe bransoletki w stylu art déco.
Sklepienie, które zostało zniszczone w 1945 roku zostało skrupulatnie odbudowane i otwarte ponownie w roku 2006, wkrótce po ukończeniu kolejnej grupy galerii znanej jako Nowe Zielone Sklepienie. To nowsze muzeum jest tradycyjną przestrzenią wystawową z neutralnymi galeriami i przedmiotami prezentowanymi za szkłem, w przeciwieństwie do przestrzeni w stylu gabinetu osobliwości, która jest bardziej dramatyczna i oferuje otwarte wystawy.
Miłośnicy biżuterii i kamieni szlachetnych będą zachwyceni najsłynniejszym klejnotem muzeum, kultowym Drezdeńskim Zielonym Diamentem, największym na świecie kamieniem tego rzadkiego koloru – tylko jeden diament na sto jest zielony – ważącym 40,7 karatów. Kiedy został odkryty w Indiach w 1743 roku Drezdeński Zielony Diament ważył 119,5 karatów. Niedługo potem został oszlifowany w kształcie gruszki w Londynie, a następnie osadzony na odznace Orderu Złotego Runa przez Dinglingera i ostatecznie włączony do masywnej ozdoby kapelusza. Niestety, gęsta oprawa przyćmiewa diament, pozbawiając go w dużej mierze jego blasku, podobnie jak czerwone tło, na którym ten bezcenny kamień szlachetny jest dziś eksponowany.